Tramlijn 3: P+R Merksem – P+R Melsele v.v.
Tramlijn 3 verbindt het noorden van de stad Antwerpen, Merksem, met het zuidwesten, Zwijndrecht-Melsele, en speelt een cruciale rol in het openbaar vervoersnetwerk van de stad. Ook kom je met deze tram in het hart van de stad, wat voor veel toeristen een belangrijke trekpleister is, Groenplaats en de Meir.
Geschiedenis van tramlijn 3
Tramlijn 3 werd officieel in gebruik genomen op 9 oktober 1902 en verbond oorspronkelijk de Groenplaats met station Antwerpen-Zuid. Een jaar later werd de lijn verlengd naar het Centraal Station en in 1904 verder uitgebreid naar Schijnpoort in de wijk Seefhoek. In 1906 bereikte de lijn Merksem via de Bredabaan, waardoor een belangrijke noord-zuidverbinding ontstond.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden delen van de lijn aangepast, maar na de oorlog keerde de route terug naar zijn oorspronkelijke traject. In 1962 werden de eerste PCC-trams geïntroduceerd op lijn 3, wat zorgde voor modernisering van de dienst.
In 1979 fotografeerde Spoorkees tramlijn 3 die toen nog door de Kerkstraat reed. Inmiddels rijd de tram een geheel andere route en neemt hij deels het ondergrondse trace, de premetro.
De jaren 70 stonden in het teken van de aanleg van de Antwerpse premetro. In 1996 werd de noordelijke premetrotak geopend, waardoor lijn 3 ondergronds kon rijden tussen het Centraal Station en het Sportpaleis. Deze ondergrondse uitbreiding verbeterde de doorstroming en verkortte de reistijd aanzienlijk.
In 2002 onderging tramlijn 3 twee belangrijke uitbreidingen. Op 16 februari werd de lijn verlengd met 4,3 kilometer van Linkeroever naar Zwijndrecht-Melsele, en op 1 september met 1,6 kilometer van Merksem naar Keizershoek. Bij beide eindpunten werden Park & Ride-faciliteiten aangelegd om het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren.
Huidige situatie en route
Vandaag de dag is tramlijn 3 een van de belangrijkste lijnen in het Antwerpse tramnetwerk. De lijn heeft een lengte van ongeveer 14,5 kilometer en verbindt de P+R Melsele in Zwijndrecht met de P+R Merksem Fortsesteenweg. De reistijd bedraagt ongeveer 40 minuten, met een gemiddelde snelheid van 22 km/u.
De route loopt via de Bredabaan in Merksem, de Frans de l’Arbrelaan en de Burgemeester Gabriël Theunisbrug. Vervolgens gaat de tram ondergronds via de premetrostations Sport, Schijnpoort, Handel, Elisabeth, Astrid, Opera, Meir en Groenplaats. Na halte ‘Van Eeden’ komt de tram weer bovengronds en rijdt via de Blancefloerlaan en Verbrandendijk naar de eindhalte in Melsele.
De lijn wordt voornamelijk bediend door moderne HermeLijn-trams, die zorgen voor een comfortabele en efficiënte reiservaring. Bij grote evenementen in het Sportpaleis worden soms extra trams ingezet om de toestroom van bezoekers op te vangen.
Wijken en bezienswaardigheden langs tramlijn 3
Tramlijn 3 doorkruist diverse wijken en passeert talrijke bezienswaardigheden die de rijke cultuur en geschiedenis van Antwerpen weerspiegelen.
Merksem
Het noordelijke beginpunt van de lijn bevindt zich in Merksem, een wijk met een mix van residentiële en commerciële gebieden. De Bredabaan, een van de belangrijkste straten in Merksem, staat bekend om zijn diverse winkels en horecagelegenheden. Langs deze straat zijn ook historische gebouwen te vinden die de evolutie van de wijk illustreren.
Sportpaleis en omgeving
Een van de opvallende haltes langs de route is het Sportpaleis, een van de grootste evenementenhallen van Europa. Hier vinden regelmatig concerten, sportevenementen en andere grootschalige bijeenkomsten plaats. Het nabijgelegen Lotto Arena biedt eveneens een gevarieerd programma aan evenementen.
Historisch stadscentrum
Wanneer de tram het premetrotraject verlaat bij de Groenplaats, bevindt men zich in het hart van het historische stadscentrum van Antwerpen. De Groenplaats zelf is een levendig plein met talrijke cafés en restaurants, en biedt een prachtig uitzicht op de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. In de nabije omgeving bevinden zich ook de Meir, de belangrijkste winkelstraat van de stad, en het Rubenshuis, het voormalige huis en atelier van de beroemde schilder Peter Paul Rubens.
Linkeroever en Zwijndrecht-Melsele
Aan de overkant van de Schelde, op Linkeroever, biedt de tram toegang tot groene gebieden en parken, ideaal voor recreatie en ontspanning. De route eindigt in Zwijndrecht-Melsele, een rustige residentiële omgeving met een landelijke charme. Hier kunnen reizigers gebruikmaken van de Park & Ride-faciliteiten om gemakkelijk naar het stadscentrum te reizen zonder verkeersdrukte.
Toekomstplannen en ontwikkelingen
Er zijn plannen om de Gabriël Theunisbrug over het Albertkanaal te verhogen om grotere schepen doorgang te verlenen. Deze werkzaamheden, die oorspronkelijk gepland waren voor 2014 maar pas later van start gingen, hadden tijdelijk gevolgen voor de route van tramlijn 3. De verhoogde brug zal niet alleen een betere doorstroming van het waterverkeer mogelijk maken, maar ook de bereikbaarheid van Merksem verbeteren.
Daarnaast onderzoekt De Lijn verdere moderniseringen van de premetrotunnels en traminfrastructuur. Er wordt gekeken naar de mogelijkheid om de frequentie van lijn 3 te verhogen en de capaciteit uit te breiden, zodat de tram nog beter tegemoetkomt aan de groeiende vraag naar duurzaam openbaar vervoer in Antwerpen.
Realtime vertrektijden beginpunten van tramlijn 3
P+R Merksem
P+R Melsele